“Een horizon voor het spoor”: invoering 4e spoorwegpakket in België

Aanleiding en vraag

Met het oog op de invoering van het 4e spoorwegpakket in de Belgische spoorwegsector heeft de Belgische Federale Overheidsdienst (FOD) Mobiliteit en Vervoer (Directie Duurzame Mobiliteit en Spoorbeleid) inno-V eind 2018 gevraagd om:

• Een analyse te maken van de bestaande situatie van het Belgische spoor
• De medewerkers van de directie spoor te helpen met het op peil brengen van hun kennis over het functioneren van diverse buitenlandse spoorsystemen qua governance en contracten
• De uitdagingen van de invoering van het 4e spoorwegpakket in België te verhelderen en de bijbehorende kansen en risico’s te identificeren
• Een viertal plausibele varianten voor de invoering van het 4e spoorwegpakket in de Belgische spoorsector te ontwerpen
• Een rapport met aanbevelingen te produceren betreffende de transitie naar de ontworpen varianten

Aanpak

Om deze taken te realiseren heeft inno-V diverse activiteiten ontplooid:

• Realisatie van een internationale benchmark van de huidige prestaties van de NMBS ten opzichte van een aantal vergelijkbare gebieden of bedrijven
• Productie van beschrijvende case studies van alternatieve governance in de spoorsector, met commentaar over invoering, functioneren, resultaten en voorkomende problemen
• Organisatie over meerdere maanden van een reeks interne workshops voor de spoordirectie van de FOD met presentatie en bespreking van relevante voorbeelden, analyse van relevante cijfers, bespreking van de uitdagingen en met het doorlopen van een interactief ontwerpproces om tot een reeks plausibele varianten voor de toekomst van het Belgische spoor onder het 4e spoorwegpakket te komen
• Redactie van een eindverslag waarin de bevindingen van de missie samengevat zijn, en voor een groter publiek makkelijk toegankelijk worden gemaakt

Voor de realisatie van dit project heeft inno-V gekozen voor een samenwerking met onze partner Trans-Missions/KCW in Parijs en Berlijn. Ook zijn er bij gelegenheid gastsprekers uitgenodigd om praktijkvoorbeelden te presenteren.

Resultaat

Naast een verdiepte kennis van de belangrijkste issues die een rol spelen bij alternatieve vormen van spoorgovernance van de spoorsector heeft het project geresulteerd in een samenvattend rapport van bevindingen en aanbevelingen dat op de site van de FOD Mobiliteit en Vervoer gepubliceerd is.